Cevap: Koma nedir..nasıl veririz komayı
Batı müziğinde sesler tam ve yarım aralıklardan oluşur.Klavyendeki do notasından bir üst oktavdaki do'ya gidene dek ses aralıklarını incele.İki tam, bir yarım, üç tam bir yarım olarak majör dizide sıralanırlar.Türk ve Arap müziğinde ise sesler arasında çeyrekler de bulunur.Zaten "makam" denen şey oradan gelir.Hangi seslerin çeyrek olduğuna bakılır.Mesela ben mi'den koma veriyorum.Yani do diyez ve fa diyez'i komayla kullanıyorum.Klavyenin markasını bilmiyorum, bu yüzden nasıl koma verileceğini anlatmam mümkün değil.Klavyelerde "scale, Arabic scale" komutlarıyla gösterilen tuşlar veya menüler vardır.pa800'de ekrandaki "sub scale" kısmından koma veriyoruz.Aynı görev için soldaki"Assignable Switch" tuşlarından bir numaralı olanı bu görev için atıyoruz.Ona basılı tutarak aynı anda koma vermek istediğimiz (benim için do diyez ve fa diyez) notalara basıyoruz.Böylece bu sesler yarım olmanın ötesine geçerek çeyrek ses aşağı kayıyor.Kayma oranını yine klavyenden ayarlayabilirsin.Eğer bir kısayol tuşu atadıysan (assignable switch) tekrar o tuşa basarak komayı iptal edebilirsin.
Ketron SX3000 için de sanırım benzer bir kullanım söz konusu.
Yeni Roland'ları bilmem fakat eskilerde koma vermek cidden zor bir işti.Menülerden upper1-2 seçeneklerine gelip "scale" başlığı altındaki sayı değerini aşağı çekip "write" komutuyla koma verebilirsin o sese.
Yamaha'ya baktığımızda da en pratik onun olduğunu görüyoruz.Notalarınkine benzer şekilde sıralanmış bir buton sistemi vardır.Zaten bakınca onların notaya benzediğini anlarsın.Basınca tuşun içindeki ışık yanar.
Hangi sesten koma vermek istediğine gelince bunu kulakla yapabilirsin.İki sese koma vermek isteyince ben -3/+2 şeklinde kodluyorum kafamdan.Bilmem doğru mu ama re'den koma vermek için de si ve mi notalarını seçmen gerek.3 nota aşağı, 2 nota yukarı.Tabii bunlar makama göre değişir.Bir de senin hangi tondan çaldığın çok önemli.
Eksik kalan ya da yanlış bilgi verdiğim nokta varsa üstatlarım hemen düzeltsin.