Koma

Cevap: Koma

profesor' Alıntı:

Hocam halk müziğinde bir iki örnekle biraz daha açıklama yaparmısınız

Genişletmek için tıkla ...

dostum halk müziğini derin bir şekilde incelersek kullanılan ayaklarda da(makamlar) TSM inden daha fazla komalara rastlarız...özellikle bizim bölgemizde sıkça çalınan Barak Müzik Kültüründe
inanılmaz komalar var...Bozlak ayaklarında da Neşet Ertaş ın bağlamasında incelemişinizdir değişik komalar var...(halk müziğinde -komalar ezgiye hüzün katmak için daha çok verilen-komalar ise ağlamaklı bir ifade için kullanılır)bu aslında düpedüz insanın ağlarken çıkardığı seslere öykünmedir...Batı Klasik Müziğinin ilk yıllarında da çok değişik komalar vardı...Onlar bu süreci yaşadılar ve bitirerek Pentagrama geçtiler...Biz bu sürecin yarısındayız...bu yüzden daha çok koma yerine -çeyrek ses modelini yaşadığımız çağa daha uygun olduğu düşüncesindeyiz...o yüzden koma ses bulunduran ayaklarda(bağlamada olduğu gibi yarım sesin tam ortasına misinayı bağlayarak) çeyrek ses elde ediyor ve kullanıyoruz...ör:

sevgili dostum uzun bir konu ilerde anlatırız zannediyorum...şimdilik hoşcakal...
fırsat bulduğum zamanda daha anlaşılır şekilde bol örnekler vererek yazacağım...

Cevap: Koma

Isin teorik kismindaki en büyük sorun su arkadaslar. Biz tuslu bir enstrüman caliyoruz. Koma sistemini tam olarak yüzde yüz uygulamak mümkün degil. Sesi isterseniz yüze degil bine bölerek hesaplama imkani olsun hatasiz olarak o sesleri cikarmak mümkün degil. Bunun calma teknigi ile de cok alakasi var. Mesela üstadin anlattigi üzere sazda olsun gitarda olsun bunlar parmagi titreterek, kaydirarak yapilabiliyor. Kemanda ayni sekilde. Üflemeli enstrümanlarda dil yardimi ile cikariliyor. Ama...

Bu eserlerin icrasi sirasinda farkliliklar sözkonusu. Bütün ahengi veren hadise de bu zaten. Pitch Bend ile bir yere kadar yakalamak mümkün. Cok fazla zorlandiginda da macun oluyor. Özellikle -50 -50 ayarlarla calindigi zaman.

Ben üstada katiliyorum.

Olabildigince yapmanin yolu da su;

Üstadin sayfanin basinda vermis oldugu tabela bu isin alfabesidir. Bu koma degerlerini bilmek birinci sart. Ikinci sartta hangi makamin hangi arizalari aldigini bilmek. Mesela atiyorum Ussak makami hangi komalari alir? Yerinden calindiginda ( La perdesi ) si ve fa diyez. Esere baktiginizda koma degerleri sol anahtarinin yaninda yer alir. o isaret verilen tabelada hangi koma degerine denk geliyorsa iste ussak makamminda koma almasi gereken yerler o degerde koma alir. Yani kafadan -50 diye bir sey yok. Üstat bilhassa SI'de dikkati cakmis zaten. Bunu ben de yazmistim. -50 degil 55-60 arasidir. Cünkü Ussak makaminin ahengini bu komayi pes basma verir.
Yani makamlara göre bunlari uyguladiginizda olmasi gereken en yakin sesleri alirsiniz. Piyasada kullanilan makam sayisi belli.

Asil sorun koma degerlerinin eser icinde degismesi. Ya da cikista koma var iniste yok. Ya da tam tersi!!! VS Vs.

Ama bahsetmis oldugum üzere en kolay yol bu tabela ile calismaktir. Formülünü üstat zaten yazmis.

Ama ben yine de tekrarliyorum. Bu is kulak isidir. Eger caldiginizda bir sekilde birseyleri olmasi gerektigi gibi duymuyor ya da orjinalinden farkli duyuyorsaniz, iki yerde hata var demektir;

1. Komalarda hata vardir.
2. Bastiginiz akor yanlistir.

Kolay gelsin.

Cevap: Koma

Koma hakkında gezinirken bir yazı buldum incelemenizi öneririm

Cevap: Koma

emirercanayar' Alıntı:

süleyman hocam, klavyelerimizde iki ses arasını, yani mesela do ile do# arasını 100 cent olarak belirlemişler, biz do# notasına -50 verdiğimizde komala elde etmiş oluyoruz, yani iki sesin tam ortası olmuş oluyor. ancak sizin bahsettiğiniz biraz farklı sanırım. bu tabloda verdiğiniz komaları klavye üzerinde nasıl kullanabiliriz? mesela bakiye için 4 demişsiniz, biz bunu klavye üzerinde 100 üzerinden kaç cent olarak ayarlayacağız?

cevabınız için şimdiden teşekkürler

Genişletmek için tıkla ...

100 cent değil hocam bildiğim kadarıyla..127 cent olması lazım -63+64=127

Cevap: Koma

Baktığım tüm kitaplarda 100 cent , 127 hiç duymadım bu -63 + 64 ü neye göre ayarlamışlar hangi hesapla bu rakam çıkmış bende çözemedim.Bir oktav 1200 cent olarak kabul ediliyo ,bir oktav 53 koma (holder koması) 1200/53= 22.64 bir koma değeri 22.64 yaklaşık.Şimdi Bakiyye -4 +4 , Küçükmücennep -5 +5 nasıl yapabiliriz.
1 KOMA 22.64x4=90.56 çıkıyo diğeri 113.2
Bu 63 , 64 cent türk müziği için kısıtlı olduğu ortaya çıkıyo ben böyle anlıyorum tabi bütün orglarda böylemidir bilmiyorum

Cevap: Koma

Bati müzigi ile Türk Musikisindeki ses araliklarinin farkliliklarindan kaynaklanan cok degisik hesaplama sekilleri var.

Simdi ses araliklarinin farkliliklarindan sundan bundan girersek baslangic bilgisi olmayan diger arkadaslarin kafasini karistirmis oluruz. Hersey corbaya döner.

Bizde maalesef hic bir seyin standardi olmadigi icin, bu konuda su söyledir diye kesin bir kural yok. En büyük müzik üstatlari bile bu konuda ikileme düsmüsler. Yillardir bitmeyen bir muhabbettir bu. Olan da üstadin verdigi üstteki tabeladir.

Orglardaki cent ayarlari ayni degil. Kimisinde 100'dür, kimisinde 64 tür. Zaten bu o kadar da önemli degil. 500 'de olabilir. 200'de. O tonu yakalamaya yarayan hassasiyeti bulmak icin bir fonksiyon sonucta. Anlatmak istedigim, atiyorum ben herhangi bir makam icin -22 kullaniyorum demek illa o tonun mutlaka o sekilde olmasi gerektigi anlamina gelmiyor. Yani ezbercilikten baska bir ise yaramaz bu degerler. Ama dogruya yaklastirir o baska. Sorun armut pis agzima düs mantigi. Insanlar ögrenmek istemiyorlar. Her sey hazir olsun istiyorlar.

Tekrar ediyorum. Bu isi iyi bilen ve perdesiz sazlardan birini calan bir arkadasinizla, dostunuzla, hocanizla oturun. Kemandan mesela bir segah Si versin. Ayni anda o cent ayarlarini cikan sese göre ayarlayin. Sanki normal bir akort yapiyormus gibi. Hepsi bu kadar. Daha sonra ayarladiginiz seslerle birlikte o makama ait bir eseri birlikte calin. Uyum varsa dogrudur. Eger sesler uymuyorsa, ayarlar yanlistir. Hepsi bu kadar.

Cevap: Koma

Anladım hocam teşekkürler

Cevap: Koma

DreamSongs' Alıntı:

100 cent değil hocam bildiğim kadarıyla..127 cent olması lazım -63+64=127

Genişletmek için tıkla ...

hocam sen böyle yazınca şimdi açtım pa80 üzerinde baktım -99 +99 verilebiliyor. Bu da iki sesin arasının 100 cent olduğunu gösterir. çünkü dodiyez'e eksi koma verirken do - do# arasını tarıyoruz, yani do - do# arası 100 cent, dodiyez'e artı koma veriyorken de do# - re arasını tarıyoruz, o zaman da do# - re arası 100 cent oluyor yani sonuç olarak iki ses arası 100 cent (tabi benim klavyemde, diğer klavyelerde durum farklı olabilir. mesela YAMAHA A1000'de en fazla -64 verilebiliyor diye hatırlıyorum)

ayrıca hakan ve süleyman hocam verdiğiniz değerli bilgiler için çok teşekkürler

Cevap: Koma

DEĞERLİ ARKADAŞLARIM!bu konuyu tamamlamak için bir daha yazmak zorunda kaldım...Bütün Dünya da 1 tam ses 200 sent olarak kabul edilmektedir... 200 üzerinden hesap yaparsak 1 koma 200/9 ortalama 22 sent eder...böyle olunca çeyrek ses de 22x2.25=49,5 yapar...(bana bu soru ilk sorulduğunda 100 ya da 127 gibi rakamlar verilmişti,bende bu rakamlar üzerinden hesap yaptım..ama işin içine sent girerse durum yukardaki gibidir...)
TSM inde ve THM inde bu hesaplamalar tel ölçüsü baz alınarak yapılmaktadır...

yarım ses olayına gelince yine bütün dünya da kabul gören anlayış #+4 koma...b-5komadır...bir çok klasik viola partisyonunda durum böyledir...Ama günümüzde bu anlayışda terk edilerek 1 tam ses iki eşit parçaya bölünerek her parçaya yarım ses denilmiştir...sevgilerimle...

Cevap: Koma

evet üstadlar verdiğiniz bilgiler için teşekkürler çok güzel açıklamışsınız ama mutlaka kulakta iyi olmalı diyorum bende saygılar..